TUẦN 23: HƯƠNG SẮC TRĂM MIỀN
BÀI 9: HỘI THỔI CƠM THI Ở ĐỒNG VÂN
ĐỌC: HỘI THỔI CƠM THI Ở ĐỒNG VÂN
Hội thổi cơm thi ở làng Đồng Vân bắt nguồn từ các cuộc trẩy quân đánh giặc của người Việt cổ bên bờ sông Đáy xưa.
Hội thi bắt đầu bằng việc lấy lửa. Khi tiếng trống hiệu vừa dứt, bốn thanh niên của bốn đội nhanh như sóc, thoăn thoắt leo lên bốn cây chuối bôi mỡ bóng nhẫy để lấy nén hương cắm ở trên ngọn. Có người leo lên, tụt xuống, lại leo lên,... Khi mang được nén hương xuống, người dự thi được phát ba que diêm để châm vào hương cho cháy thành ngọn lửa. Trong khi đó, những người trong đội, mỗi người một việc. Người thì ngồi vót những thanh tre già thành những chiếc đũa bông. Người thì nhanh tay giã thóc, giần sàng thành gạo, người thì lấy nước và bắt đầu thổi cơm.
Mỗi người nấu cơm đều mang một cái cần tre được cắm rất khéo vào dây lưng, uốn cong hình cánh cung từ phía sau ra trước mặt, đầu cần treo cái nồi nho nhỏ. Người nấu cơm tay giữ cần, tay cầm đuốc đung đưa cho ánh lửa bập bùng. Các đội vừa thổi cơm vừa đan xen nhau uốn lượn trên sân đình trong sự cổ vũ nồng nhiệt của người xem hội.
Sau độ một giờ rưỡi, các nồi cơm được lần lượt trình trước cửa đình.
Mỗi nồi cơm được đánh một số để giữ bí mật. Ban giám khảo chấm theo ba tiêu chí: cơm trắng, dẻo và không có cháy. Cuộc thi nào cũng hồi hộp và việc giật giải đã trở thành niềm tự hào khó có gì sánh nổi đối với dân làng.
(Theo Minh Nhương)
Câu 1: Hội thổi cơm thi ở làng Đồng Vân bắt nguồn từ đâu?
A. Các cuộc hội làng xưa
B. Các cuộc trẩy quân đánh giặc của người Việt cổ
C. Các cuộc thi nấu ăn trong gia đình
D. Các cuộc lễ hội dân gian
Câu 2: Cách lấy lửa trong hội thổi cơm thi là gì?
A. Dùng diêm để châm lửa B. Leo lên cây chuối bôi mỡ để lấy nén hương
C. Đốt lửa trên mặt đất D. Dùng đá để tạo lửa
Câu 3: Mỗi người tham gia vào hội thổi cơm thi phải làm gì?
A. Vót tre để làm đũa B. Giã thóc thành gạo
C. Lấy nước và thổi cơm D. Tất cả các công việc trên
Câu 4: Cái cần tre được dùng trong hội thi thổi cơm để làm gì?
A. Để cắm nén hương B. Để đung đưa đuốc tạo ánh lửa
C. Để đeo vào người D. Để dựng nồi cơm
Câu 5: Ban giám khảo chấm điểm theo những tiêu chí nào?
A. Cơm phải trắng, dẻo và không có cháy B. Cơm phải có nhiều rau
C. Cơm phải ngon và đẹp mắt D. Cơm phải có hương vị đặc biệt
Câu 6: Điều gì khiến dân làng cảm thấy tự hào khi tham gia hội thi thổi cơm?
A. Được tham gia một hoạt động vui nhộn B. Giành được giải thưởng cao
C. Nấu được nhiều món ăn ngon D. Được mọi người cổ vũ
Câu 7: Hãy miêu tả không khí trong hội thổi cơm thi ở làng Đồng Vân.
........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Câu 8: Theo em, vì sao hội thổi cơm thi lại trở thành niềm tự hào của dân làng?
........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
LUYỆN TỪ VÀ CÂU: LIÊN KẾT CÂU BẰNG CẤCH LẶP TỪ NGỮ
Câu 1: Đọc đoạn văn sau và trả lời câu hỏi.
Trong vườn nhà tôi có một cây bưởi. Cây bưởi năm nay ra quả rất sai. Quả bưởi chín vàng, vỏ bóng, mọng nước. Bưởi trong vườn nhà tôi ngon lắm, ai đến chơi cũng khen.
a. Từ nào được lặp lại trong các câu trên?
b. Việc lặp lại từ này có tác dụng gì?
.......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Câu 2: Chọn từ ngữ trong câu 1 của đoạn văn dưới đây thay cho từ "hoa" để tạo sự liên kết giữa các câu trong đoạn:
Hoa mai nở rộ vào mùa xuân. Cánh hoa vàng óng ánh như những tia nắng đầu xuân. Hoa mai này nở không chỉ làm đẹp cho sân vườn, mà còn đem lại niềm vui cho mọi người.
........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Câu 3: Tìm từ ngữ được lặp lại để liên kết câu trong mỗi đoạn văn sau:
a. Cánh đồng lúa mơn mởn, xanh rì. Cây lúa đứng lên vững vàng, từng bông lúa trĩu nặng. Lúa trong đồng bây giờ đã chín vàng, tỏa hương thơm ngát. Mùa thu hoạch đã đến, mọi người trong làng đều vui mừng.
b. Con đường làng nhỏ hẹp, rợp bóng cây. Bóng cây in trên mặt đường, như những chiếc ô che mát cho mọi người. Mùa hè đến, cây xanh che phủ con đường càng thêm mát mẻ.
........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Câu 4: Viết 2-3 câu về một đêm trăng sáng, trong đó các câu liên kết với nhau bằng cách lặp từ ngữ.
........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Câu 5: Chọn từ ngữ lặp lại trong đoạn văn sau để tạo sự liên kết giữa các câu:
Ngôi nhà tôi đang sống là ngôi nhà cổ kính. Ngôi nhà này đã có từ rất lâu, mái ngói xanh rêu. Những bức tường của ngôi nhà luôn giữ được vẻ đẹp cổ xưa.
........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
VIẾT: TÌM HIỂU CÁCH VIẾT ĐOẠN VĂN THỂ HIỆN TÌNH CẢM, CẢM XÚC VỀ MỘT SỰ VIỆC
Chọn 1 trong 2 đề dưới đây:
Đề 1: Viết một đoạn văn ngắn thể hiện tình cảm của em đối với một người thân trong gia đình. Trong đoạn văn, em có thể miêu tả những điều em yêu thích, những kỷ niệm đáng nhớ hoặc những việc làm mà người thân của em đã làm cho em cảm thấy hạnh phúc và ấm áp.
Đề 2: Viết một đoạn văn ngắn thể hiện cảm xúc của em về một chuyến đi chơi hoặc một buổi tham quan thú vị. Trong đoạn văn, em có thể miêu tả nơi em đã đi, những hoạt động em tham gia và cảm xúc của em khi ở đó. Hãy cho biết chuyến đi đó làm em cảm thấy vui vẻ, phấn khích hay có những kỷ niệm đáng nhớ.
........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
BÀI 10: NHỮNG BÚP CHÈ TRÊN CÂY CỔ THỤ
ĐỌC: NHỮNG BÚP CHÈ TRÊN CÂY CỔ THỤ
Tôi có một cậu bạn người Mông tên là Thào A Sùng. Mỗi lần gặp cậu, tôi lại được nghe cậu kể về bản làng Tà Xùa quê hương cậu, về những cây chè cổ thụ cao lớn ở đó với giọng tự hào. Cậu luôn trăn trở vì còn ít người biết đến chè Tà Xùa.
Một lần, huyện tôi tổ chức cuộc thi "Bảy sắc cầu vồng" giữa các trường.
Chúng tôi gặp nhau trong một trận đấu. Chỉ còn câu hỏi cuối cùng khi tỉ số đang nghiêng về trường tôi.
- Quê hương Bắc Yên của chúng ta có loại chè rất ngon. Em biết gì về loại chè ấy?
Tim tôi đập mạnh. Đèn bên đội Thào A Sùng loé sáng. Cậu từ từ đứng lên.
- Thưa cô,... Đó là chè ở Tà Xùa quê em ạ.
- Đúng rồi! Em biết những gì về chè Tà Xùa?
- Chè Tà Xùa được làm từ những búp chè to, dưới lá có lớp lông tơ mịn, trắng như tuyết, mọc trên những cây cổ thụ cao lớn. Nước chè khi pha có màu vàng ánh xanh, thơm ngan ngát. Mẹ em bảo khi uống, vị ban đầu sẽ hơi chát, sau đó đọng lại là vị ngọt. Chè ngon, nhưng cây chè còn ít, nên không được nhiều người biết đền ạ.
- Em có ước mơ nào cho chè Tà Xùa không?
Cậu cười, ánh mắt tràn ngập khát khao.
- Em ước làm kĩ sư nông nghiệp để giúp bản trồng được nhiều chè hơn.
Em sẽ mang chè Tà Xùa đi khắp thế giới.
Hội trường rộ tiếng vỗ tay. Trong phút chốc, chúng tôi như quên mất cuộc thi, chỉ xôn xao hỏi nhau về cây chè quê hương.
Buổi tối, Thào A Sùng đến nhà tôi chơi. Mẹ tôi nói ngày mai sẽ đến
Tà Xùa để mua chè. Mẹ bảo cứ nghĩ đến chén nước chè trong veo, hương thiên nhiên nồng nàn, nóng đến sưởi ấm bàn tay là muốn đến Tà Xùa ngay.
Thào A Sùng cười thật tươi. Trong mắt cậu, tôi như thấy những đôi chè bạt ngàn, thân cây đẫm sương còn ngọn vươn cao đón nắng.
(Theo Nguyên Hương)
Câu 1: Thào A Sùng đến từ đâu?
A. Tà Xùa B. Bắc Yên
C. Hà Nội D. Hòa Bình
Câu 2: Thào A Sùng cảm thấy như thế nào khi nói về chè Tà Xùa?
A. Buồn bã B. Tự hào
C. Thờ ơ D. Giận dữ
Câu 3: Khi Thào A Sùng nói về chè Tà Xùa, cậu đã miêu tả gì về cây chè?
A. Cây chè thấp và nhỏ
B. Cây chè cao lớn, có lá mịn và lớp lông tơ trắng
C. Cây chè mọc trong nhà
D. Cây chè không có lá
Câu 4: Thào A Sùng có ước mơ gì cho chè Tà Xùa?
A. Muốn chè Tà Xùa được bán ở chợ
B. Muốn làm kĩ sư nông nghiệp để giúp bản trồng nhiều chè hơn
C. Muốn chè Tà Xùa nổi tiếng trên toàn thế giới mà không cần trồng thêm
D. Muốn chè Tà Xùa chỉ trồng trong gia đình cậu
Câu 5: Khi Thào A Sùng nói về chè Tà Xùa, cậu mô tả vị chè như thế nào?
A. Vị ngọt ngay từ đầu
B. Vị chát ngay từ đầu và không có vị ngọt
C. Vị hơi chát ban đầu, sau đó đọng lại vị ngọt
D. Vị rất đắng và khó uống
Câu 6: Mẹ của tác giả nói gì về chè Tà Xùa?
A. Che Tà Xùa rất đắng và khó uống
B. Mẹ sẽ không mua chè Tà Xùa vì không thích
C. Chè Tà Xùa có hương thiên nhiên nồng nàn và khiến mẹ muốn đến Tà Xùa
D. Mẹ không biết gì về chè Tà Xùa
Câu 7: Em hiểu như thế nào về ước mơ của Thào A Sùng đối với chè Tà Xùa?
........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Câu 8: Em có suy nghĩ gì về việc Thào A Sùng muốn đưa chè Tà Xùa đi khắp thế giới? Liệu đó có phải là một ước mơ đáng trân trọng? Vì sao?
........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
VIẾT; TÌM Ý CHO ĐOẠN VĂN THỂ HIỆN TÌNH CẢM, CẢM XÚC VỀ MỘT SỰ VIỆC
Chọn 1 trong 3 đề sau:
Đề bài 1: Tìm ý cho một đoạn văn thể hiện cảm xúc của em khi tham gia một chuyến đi dã ngoại hoặc tham quan.
Đề bài 2: Tìm ý cho một đoạn văn thể hiện cảm xúc của em khi tham gia vào một buổi lễ hội hoặc sự kiện quan trọng ở trường.
Đề bài 3: Tìm ý cho một đoạn văn thể hiện cảm xúc của em khi nhận được món quà đặc biệt từ một người thân yêu.
........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
ĐỌC MỞ RỘNG
Câu 1: Đọc một cuốn sách viết về một lễ hội.
Câu 2: Viết phiếu đọc sách theo mẫu ở bài tập 1 (SGK trang 52) và dựa vào đó chia sẻ với các bạn những thông tin thú vị trong cuốn sách.
....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................